در پست قبل، یعنی «چکاپ کامل شامل چه مواردی است؟ | آیا به سلامتی خود اهمیت می‌دهید؟» در مورد باور عموم درباره چکاپ کامل نوشتم و حالا قرار است این بحث را با اصلاح این باور تکمیل کنم. در پست قبلی گفتیم چکاپ کامل چه چیزی نیست، و حالا می‌خواهیم بگوییم چه چیزی هست!
معاینه فیزیکی روتین
برخی مردم برای اطمینان از اینکه اوضاعشان خوب است، سالی یک‌بار به پزشکشان مراجعه می‌کنند. اینکه نیاز است هر چند وقت یک‌بار مراجعه کنید، هنوز موردبحث است. در نهایت، این بستگی دارد به:
- سن شما
- وضعیت سلامت عمومی شما
- ریسک‌فاکتورها و مشکلات خاص شما
پزشک شما در مورد بهداشت و سبک زندگی‌تان از شما سؤال می‌کند. به صدای قلب و ریه‌تان گوش می‌دهد و احتمالاً وزن و علائم حیاتی را چک می‌کند.
قد و وزن
اگر برای چک وضعیت سلامت خود مراجعه کنید، پزشکتان احتمالاً قد و وزن شما را اندازه‌گیری می‌کند، چون نیاز است BMI یا شاخص توده بدنی شما را محاسبه کند. نگه‌داشتن BMI در یک طیف مناسب، شما را از مواردی مثل بیماری قلبی، دیابت تیپ 2، و برخی از انواع سرطان‌ها محافظت می‌کند. اگر این عدد در طیف موردنظر نباشد، پزشک راه‌هایی برای رسیدن به آن به شما پیشنهاد می‌کند.
فشارخون
اندازه‌گرفتن فشارخون شما! اگر خیلی بالا باشد، ریسک بیماری قلبی و سکته مغزی بالا می‌رود. فشارخون نرمال، کمتر از 120 روی 80 یا همان 12 روی 8 است. پزشک معمولاً فشارخون 13 روی 8 و بالاتر از آن را بالا تلقی می‌کند. بعد از 18 سالگی، حداقل هر دو سال یک‌بار باید فشار خونتان را چک کنید. اگر بالا بود، ممکن است نیاز باشد بیشتر از این چک کنید. از پزشکتان بپرسید هر چند وقت یک‌بار نیاز به‌اندازه گرفتن فشار خونتان دارید.
کلسترول
نوعی چربی که در خون شما وجود دارد. کلسترول بالا می‌تواند منجر به بیماری قلبی و سکته مغزی شود. بالای 20 سال، هر 6-4 سال باید کلسترول خونتان چک شود. اگر سنتان بالاتر باشد، مرد باشید، اضافه‌وزن یا یکی از موارد زیر را داشته باشید، ممکن است پزشکتان با فاصله کمتری درخواست آزمایش دهد:
- سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا کلسترول بالا
- دیابت
- سابقه داشتن کلسترول بالا
غربالگری سرطان کولورکتال
برای گشتن دنبال ردپای سرطان در کولون (روده بزرگ) یا رکتوم (راست‌روده)، باید دنبال خون یا بافتی که بی‌رویه رشد کرده (پولیپ) باشیم. اگر ریسک بالا برای ابتلا به سرطان کولورکتال نداشته باشید، این تست‌ها را بعد از 45 سال انجام دهید.
تست فیت (FIT) باید سالانه انجام شود. سیگموئیدوسکوپی (دیدن بخشی از کولون) هر 5 سال، و کولونوسکوپی (دیدن کل کولون) هر 10-3 سال، بسته به اینکه در سایر معاینات شما چه یافته‌های باشد، انجام می‌شود.
تست قند خون
روشی برای چک دیابت یا وضعیت پیش‌دیابت (پره‌دیابت). آزمایش ساده‌ای که با آن سطح قند خون (همان گلوکز) شما اندازه‌گیری می‌شود. چک روتین آن باید از 45 سالگی شروع شود. ممکن است در صورت داشتن موارد زیر، پزشکتان زودتر از این زمان برای شما درخواست دهد:
- اضافه‌وزن
- کلسترول بالا یا فشارخون بالا
- سابقه دیابت بارداری
بررسی پوست
بهتر است هرگونه تغییر در خال، کک‌ومک و سایر علائم روی پوستتان را بررسی کنید. متخصصان می‌گویند بهتر است ماهی یک‌بار خودتان وضعیت پوستتان را بررسی کنید و تغییرات را چک کنید. چرا که تقریباً تمام سرطان‌های پوستی که زود تشخیص داده شوند، کاملاً قابل‌درمان هستند. اگر خودتان یا خانواده‌تان سابقه سرطان پوستی دارید، بهتر است یک پزشک به طور منظم این مورد را بررسی کند.
تراکم استخوان
با افزایش سن، استخوان‌هایتان نازک‌تر و ضعیف‌تر می‌شوند. با گذشت زمان، این می‌تواند منجر به پوکی‌استخوان شود، وضعیتی که استخوان‌های شما بسیار ضعیف و شکننده می‌شوند. اگر خانم هستید بالای 65 سال، و اگر آقا هستید بالای 70 سال باید بررسی تراکم استخوان را انجام دهید. اگر استخوان‌هایتان در حال ضعیف‌شدن باشند، پزشک برایتان درمان شروع خواهد کرد.
در صورتی که شرایط زیر را داشته باشید ممکن است پزشکتان این تست را زودتر برای شما درخواست کند:
- شکستگی استخوان در گذشته
- دریافت طولانی‌مدت استروئید
- ابتلا به آرتریت روماتوئید
- وزن کمتر از 57 کیلوگرم
- سابقه شکستگی لگن به دنبال آسیب جزئی در یکی از والدینتان
ماموگرافی
این تصویربرداری دنبال تغییرات در پستان‌های شماست. متخصصان در مورد اینکه در چه سنی انجام ماموگرافی را شروع کنید و هر چند وقت یک‌بار آن را انجام دهید، اختلاف‌نظر دارند. پس وقتی ۴۰ساله شدید، این مسئله را از پزشکتان بپرسید. ممکن است به شما بگوید تا 50 سالگی صبر کنید، و یا همان موقع اولین نوبت آن را انجام دهید. پس از بار اول، برخی متخصصان هر سال و برخی دیگر هر دو سال آن را توصیه می‌کنند. با پزشکتان در مورد اینکه کدام برای شما مناسب است صحبت کنید.
غربالگری سرطان سرویکس (دهانه رحم)
دو تست برای این مورد وجود دارد. تست پاپ‌اسمیر تغییرات سلولی دهانه رحم را که می‌توانند به سرطان تبدیل شوند، بررسی می‌کند. پزشک از وسیله‌ای به نام اسپکولوم استفاده می‌کند، واژن را باز می‌کند و تعدادی سلول برای آزمایش برمی‌دارد.
غربالگری HPV نیز با نمونه انجام می‌شود. در این آزمایش، به دنبال ویروسی می‌گردیم که تغییرت سلولی ایجاد می‌کند و می‌تواند منجر به سرطان شود. می‌توانید این تست را در مطب پزشک یا ماما انجام دهید. حدوداً در شروع 21 سالگی از پزشکتان بپرسید کدام تست برایتان مناسب است. ممکن است یکی یا هر دو برای شما انجام شود.
آزمایش پروستات
نظر متخصصان در مورد اینکه این تست برای چک غده پروستات از نظر نشانه‌های سرطان هر چند وقت یک‌بار باید انجام شود، متفاوت است. بیشتر مردان حوالی 50 سالگی در این مورد با پزشکشان صحبت می‌کنند. مردان نژاد آفریقایی – آمریکایی و کسانی که سابقه خانوادگی سرطان پروستات دارند، احتمالاً بین 40 تا 45 سالگی این کار را انجام دهند. اغلب، این تست شامل یک آزمایش خون به نام PSA است. ممکن است برای شما به‌جای آن، معاینه مقعدی انجام شود. پزشک به شما خواهد گفت که کدام یک مناسب شماست.
چکاپ دندانی
امیدوارم هر روز مسواک بزنید و نخ دندان بکشید! اما بهتر است به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید تا بتواند سلامت دهان و دندان شما را بررسی کند. احتمالاً یک یا دو بار در سال به این کار احتیاج دارید. این بستگی به بهداشت و سلامت دهان و دندان شما دارد، و اینکه چه کاری نیاز باشد انجام دهید تا لبخندتان خوب به نظر برسد و نسبت به آن احساس خوبی داشته باشید.
مطالبی که خواندید برگرفته از WebMD بود که لینک مستقیم مطلب را برایتان می‌گذارم. مطلب اصلی، بر اساس منابع معتبر پزشکی نوشته شده که در پایان همان لینک ذکر شده. لازم می‌دانم به سه نکته در ادامه اشاره کنم:
یک. حتماً دقت کردید که پایه هر مورد ذکر شده این بود: «با پزشکتان مشورت کنید، از پزشکتان بپرسید». فرایند تشخیص، درمان، و حتی بررسی سلامتی، یک فرایند کاملاً شخصی‌سازی شده است و نیاز به یک دید همه‌جانبه دارد.
دو. موارد ذکر شده، جهت بررسی سلامتی در شرایط غیر بیماری و بدون داشتن شکایت و ناراحتی است. در صورت داشتن هرگونه شکایت از وضع سلامتی، اوضاع فرق می‌کند و شاید این موارد یا حتی موارد بیشتر، زودتر از زمان گفته شده برای شما درخواست شود.
سه. برای اینکه همه چیز را بدون نگرانی به پزشکتان بسپارید، باید به او اعتماد کنید. پزشکی را انتخاب کنید که بتوانید به او اعتماد کنید. برای انتخاب او، وقت و دقت به خرج دهید.
شاید بگویید اینجا که سایت آموزش پزشکی نیست، چرا این‌ها را نوشتم؟ باید بگویم، چیزی که نوشتم یکی از دغدغه‌های اصلی‌ام در حوزه پزشکی و فرهنگ‌سازی سلامت بود. از من همین‌قدر برمی‌آمد!
همیشه سلامت باشید 🙂